Terugblik NPLV-bijeenkomst Leeuwarden Oost: samen werken aan plezier en perspectief

Op maandag 22 september werd sportcentrum Kalverdijkje het decor voor de NPLV-bijeenkomst in Leeuwarden Oost. Ruim 80 bestuurders en professionals uit zorg, sport en gebiedsontwikkeling kwamen daar samen, op uitnodiging van Leeuwarden Oost, bv SPORT en de Beweegalliantie. De bijeenkomst was onderdeel van de Nationale Sportweek, waarin Leeuwarden een van de vijf host cities is. Het werd een inspirerende middag waarin de kracht van bewegen centraal stond: een middel om verbinding te leggen en samen te werken aan gezonde, leefbare wijken.
De aftrap: hardware én software
Na een warm welkom van dagvoorzitter Evelien Bouma trapte Beweegalliantie-voorzitter Carl Verheijen de middag af. Hij onderstreepte dat bewegen een eenvoudige en krachtige manier van preventie is. Maar, zo benadrukte hij, alleen goede voorzieningen (hardware) zijn niet genoeg. Het gaat óók om de mensen (software): de professionals, ouders, vrijwilligers en bewoners die dagelijks het verschil maken. “Sport en bewegen dragen niet alleen bij aan een betere gezondheid, maar vormen óók de sleutel tot ontmoeting en samenhang in de wijk.”
Gezond opgroeien en kansen creëren
Daarna volgde het welkom van programmadirecteur Marloes Schreur en wethouder Nathalie Kramers, die vanuit hun rol benadrukten hoe er in Leeuwarden Oost gewerkt wordt aan gezonde wijken en gelijke kansen. “Gezond opgroeien is het allerbelangrijkste”, vertelt Wethouder Nathalie Kramers. “Sport en bewegen bieden kinderen de kans om gezien te worden, om mee te doen, en om als normaal kind of jongere onderdeel te zijn van de samenleving.”

Programmadirecteur Marloes Schreur benadrukte de urgentie van het programma Leeuwarden Oost, waar bewoners gemiddeld drie tot vijf jaar korter leven en een lagere kwaliteit van leven ervaren. Vanuit haar eigen ervaring vertelde ze hoe armoede en stress in je lijf en hoofd gaan zitten. “Bewegen kan daarin een verschil maken: als perspectief, als plek om energie kwijt te kunnen en als kans om gezien te worden.”
Van het rijk tot de wijk: panelgesprek
Onder leiding van dagvoorzitter Evelien Bouma kwamen tijdens het panel drie niveaus samen: de gemeente, het rijk en de wijk.
- Florien van der Windt, Directeur Publieke Gezondheid bij het Ministerie van VWS, benadrukte het belang van plezier: “Als je plezier ervaart in sport, blijf je het doen. Maar in het schoolsysteem staat dat plezier helemaal niet zo centraal. Denk maar aan de coopertest, waar kinderen moeten stoppen als ze niet meer kunnen.”
- Burgemeester Sybrand Buma legde de nadruk op de urgentie: “Er is heel veel werk aan de winkel. Met het programma Leeuwarden Oost zijn we in staat om waar de nood het hoogst is het meest te helpen.” Daarnaast wees hij erop dat bewegen voor kinderen aantrekkelijk en leuk moet zijn: “Een kind van tien gaat echt niet denken: wat zal ik nu eens gaan doen, omdat het zo goed voor mij is? Nee, die denkt: wat is leuk? Nou, bewegen.”
- Faust Neudorfer, wijkveranderaar en kickboksschooleigenaar, liet zien hoe bewegen levens kan veranderen. Hij vertelde hoe hij zelf kansen kreeg en die nu doorgeeft in zijn gratis toegankelijke kickboksschool: “Dag in, dag uit kunnen we jongens en meisjes een plek bieden om hun leven weer een beetje op te pakken.”
‘De sociale lijn is uit de ruimte verdwenen’
Christiaan Wallet, sectormanager gebiedsontwikkeling van Gemeente Leeuwarden, liet zien hoe Kalverdijkje een sleutelrol kan spelen in de ontwikkeling van de wijk. Wallet wees erop dat veel wijken vooral functioneel zijn ingericht, praktisch om van en naar je huis te komen, maar minder gericht op ontmoeting. “De sociale lijn is uit de ruimte verdwenen. Het bewegen als sociale functie, dat is een vrij nieuw terrein.”

Verdieping in drie deelsessies
Na het plenaire deel konden deelnemers kiezen uit drie verschillende sessies.
1. Gebiedsverkenning Kalverdijkje
In deze sessie doken deelnemers verder in de lijn van de presentatie van Wallet. Ze gingen de wijk in met Jos van Langen en Leonie Wendker en verkenden de fysieke kansen en knelpunten. Ook bekeken ze hoe sportvoorzieningen beter met de wijk verbonden kunnen worden en hoe sport en ruimte elkaar kunnen versterken in een prettige leefomgeving.
2. De opening van de allereerste Mobiele PLAYCE
Een vrolijk hoogtepunt van de bijeenkomst was de opening van de Mobiele PLAYCE: een verplaatsbare beweegplek, ontwikkeld door het Athletic Skills Model (ASM) en bv SPORT. De PLAYCE reist de komende drie jaar door de wijken van Leeuwarden Oost en biedt volop kansen voor veelzijdig bewegen.
Het idee ontstond omdat de geplande Skills Garden bij het oude Cambuurstadion vertraging opliep. Om bewoners nu al kennis te laten maken met ASM en veelzijdig bewegen, ontwikkelden zij samen met betrokken leveranciers deze mobiele variant.
De impact in de Vrijheidswijk, waar de Mobiele PLAYCE nu staat, was direct merkbaar. Nog voordat wethouder Gijs Jacobse en topjudoka Sanne Vermeer (TeamNL) het startsein gaven, waren kinderen al volop aan het spelen. Dinie Bosma, directeur IKC Eestroom: “Fantastisch voor de kinderen en de wijk. Het is echt een impuls. Voorheen lagen er alleen tegels met twee doeltjes. Nu is er kleur, groen en een plek die de wijk bij elkaar brengt. Dit is één van de eerste impulsen in deze wijk en dat maakt me blij.”
En als de PLAYCE straks weer verder reist? Dinie: “Ik heb een nieuwe slogan: het is een mobiele PLAYCE, maar hier in de Vrijheidswijk gaan we voor een permanente PLAYCE.”
3. Expeditie Gezondheid
Centraal stond het maatwerkprogramma School en Omgeving, dat met steun van Stichting De Friesland inmiddels op tien Integrale Kind Centra in Leeuwarden Oost draait. Bezoekers ervaarden zelf de kracht van BOGA: een combinatie van boksen en yoga. Voor de echte durfals was er een sprong in het ijsbad, waarin ook Faust Neudorfer en Evert Hettema stapten, gevolgd door twee spontane deelnemers uit de zaal.
Waardevolle gesprekken
De middag eindigde met gesprekken aan thematafels over ruimtelijke ontwikkeling, veiligheid, school en omgeving en actieve mobiliteit. Hier werd kennis gedeeld, ideeën uitgewisseld en nieuwe verbindingen gelegd.
Auteur: Lotte ten Berge